LOKAL nga Balaod, LOKAL nga Pinulongan: Ang Lunsayng Pinulongan Ordinance nga Gisugyot ni VM Bebot Rodriguez

“Naa tay ordinansa ana?” “Unsay pasabot ani?” “Wala man ko kabalo nga naa diay ni sa balaod.” 

MAO kini ang kasagaran nga pangutana sa katawhan kon hisgotan ang mga balaod nga gipatuman sa syudad. Kasagaran, ang mga ordinansa ug resolusyon sa lokal nga pangagamhanan gisulat sa pinulongang English, hinungdan nga lisod kini masabtan sa yanong katawhan. 

Sumala sa 1987 Philippine Constitution, ang matag usa adunay katungod nga makakuha og impormasyon bahin sa mga kalihokan nga may kalabotan sa publiko, lakip na ang opisyal nga mga dokumento ug desisyon. Apil sad niini ang mga datos nga gigamit isip basihanan sa paghimo sa mga palisiya ug regulasyon.

Ang Local Government Code of 1991 nagmando usab nga ang mga ordinansa ug resolusyon kinahanglan hubaron sa pinulongan nga gigamit sa kadaghanan sa mga molupyo sa maong dapit, human kini ma-aprobahan. Ang nahubad nga mga ordinansa kinahanglan usab i-publish uban sa orihinal nga English version aron kini masayran sa katawhan.

Photo credits: VM Bebot Rodriguez official Facebook page

Tungod niini, si Vice Mayor Bebot Rodriguez nagsugyot og usa ka ordinansa nga gitawag "Ang Lunsayng Pinulongan Ordinance sa Dakbayan sa Cagayan de Oro."

Matod ni VM Bebot, ang pipila sa mga mahinungdanong lokal nga balaod kinahanglan i-translate ngadto sa Kagay-anon Sebuano ug sa mga pinulongang lumadnon nga gigamit sa kadaghanan sa mga lumad nga katawhan sa dakbayan. Pinaagi niini, mas masabtan sa kinabag-an ang tinuod nga katuyoan sa maong mga balaod ug mapasayon ang pag-aplikar niini diha sa inadlaw-adlaw nilang kinabuhi. 

Sa tinguha nga mas masabtan sa mga Kagay-anon ang lokal nga mga balaod, atong gipasiugdahan ang usa ka mas transparent ug responsableng lokal nga pangagamhanan. Kini usa ka pagpaningkamot aron ang matag Kagay-anon, sa bisan unsang pinulongan, makakab-ot ang ilang katungod sa impormasyon, ug makasalmot diha sa paghulma sa kaugmaon sa atong dakbayan.